تفکر از دیدگاه امام علی علیه السلام

امام علی علیه السلام می فرمایند: «الفِکرُ مِرآةٌ صَافِیَةٌ»؛«فکر، آیینه ای صاف و زلال است.» (نهج البلاغه، حکمت5) 

و نیز می فرمایند: «لاَ عِلمَ کَالتَّفَکُّر»؛«هیچ دانشی همچون تفکر نیست.» (نهج البلاغه، حکمت113)

پس می توان با رجوع به این منبع دانشی که خدا در وجود ما نهاده است، به علومی خاص دست یافت که از برترین دانش هاست. مگرنه اینکه «تولید علم» ونظریه پردازی، محصول بهره گیری از همین منبع جوشان است؟ بسیاری آثار در زمینه «علوم عقلی، زائیده همین تفکر است. اگر آن حضرت فرموده است: «مَن تَفَکَّرَ أبصَرَ» (نهج البلاغه، نامه 31، بند92)، اشاره به همین نور درونی است، یعنی: 

هر که تفکر کند، بصیرت می یابد. 

در آیینه فکر، بسیاری از حقایق را می توان دید، اما به شرط آنکه غبار هوس و تمایلات بر آن ننشسته باشد. 

(جواد، محدثی، اخلاق پژوهش؛ درسهایی از نهج البلاغه، ص10)