رعایت اخلاق و آداب دینی درر پژوهش و نگارش، بسیار مهم است؛ به ویژه در پژوهش دینی. حُسن سلوک با مخاطب، رعایت امانت علمی، رعایت عفت قلم، پرهیز از تعصب وخشم ها وکینه ها در مقام نگارش، پرهیز از ستایش یا نکوهش بی مورد، پاسداشت حق خواننده و …. از جمله اخلاق وآداب نویسندگی به شمار می آیند وکوتاهی در باب هر محور نیز آسیب وآفت خواهد بود. از این میان سه آفت را به طور ویژه می توان مطرح کرد:

الف) سرقت های علمی

پدیده سرقت علمی یا ادبی از دیرزمان رایج بوده و نویسندگان غیر متعهد، غیرامین، سودجو، آزمند و …. بدان دست می یازیده اند. اما درمیان متدینان و متعهدان عرصه قلم دینی که دعوی رسالت و دغدغه دین دارند، هرگز پذیرفتنی نیست. بزرگان دین و نویسندگان نیک نفس ومتعهد، همواره در نقل یک عبارت کوتاه یا حتی یک واژه وام گرفته، به ذکر منبع می پردخته اند. وحشتناک اینکه گاه دیده می شود نویسنده ای یک مقاله یا یا بخشی از یک مقاله را واژه به واژه و بدون کوچکترین تغییر و تصرفی سرقت کرده و به نام خود به صورت مقاله ای درآورده اند.

ب) خودستایی و ریاکاری

وانمود کردن این معنا که در این زمینه، تخصص فراوان دارد و خود را برتر و بالاتر جلوه دادن، از آفات تهدید کننده اهل قلم است. 

ج) افراط در نکوهش یا ستایش دیگران

گاه نویسنده برای ردّ دعوی و دیدگاه مخالف خود، زیاده روی کرده و به توهین وجسارت یا تحقیر و خفیف شمردن دیگران دست می زند و یا در ایمان ودین داری وی تشکیک می کند. این همه از تعصب یا حسادت یا کینه و خشم آلودگی نویسنده حکایت دارد که هر یک از منظر مبانی اخلاق دینی یا انسانی ناپسند است؛ چنانکه ستایش بیش از حدّ نیز با عرف معقولِ پژوهش ناسازگار است. 

برگرفته از کتاب: فنون مقاله نویسی (چگونه مقاله بنویسیم؟)- سیدحسین اسحاقی