رمضان يعني چه؟

  برخي «رمضان» را از «رمض» مشتق مي دانند كه به معناي تافته شدن سنگ ها، از شدت گرما است و چون وجوب روزه در ماه رمضان ،مصادف با شدت گرما بوده است ،نام اين را رمضان گذاشته اند . به يك تعبير ماه رمضان ، ماه سوزاندن گناهان  و بلكه بالاتر سوزاندن آدمي است كه خام را پخته مي كند تا حجاب انانيت و خود خواهي از ميان برداشته شود . 

      برخي ديگر رمضان را مشتق از «رميض »، به معناي ابر و باران در پايان چله ي تابستان و ابتداي فصل پاييز مي دانند كه گرماي تابستان را دور مي كند. به اين دليل اين ماه را «رمضان» گفته اند كه بدن هاي آدميان را از گناهان مي شويد. برخي ديگر «رمضان » را بر گرفته از «رمضت النصل ارمضه رمضاً» مي دانند ؛ به اين معني كه نيزه را ميان دو سنگ مي گذاشتند و بر روي آن مي كوفتند تا نازك شود . به اين تعبير رمضان ؛ يعني ، انسان خود را ميان طاعت و عبادت الهي قرار مي دهد تا نفس او نرم و آماده ي بندگي شود . از اين رو برخي مي گويند : «رمضان » نامي است كه در اسلام بر اين ماه گذاشته است و بنابر نظر ديگر، از زمان جاهليت بر اين نام بوده است . در معناي « رمضان » به دو نكته كه در روايات بيان شده ، اشاره مي گردد:   

     1-    در بسياري از احاديث اهل بيت - عليهم السلام – از گفتن كلمه «رمضان » به تنهايي نهي و توصيه شده است كه آن را «ماه رمضان » نام گذارند ؛ زيرا « رمضان » يكي از اسماي الهي است . از امير المومنين حضرت علي – عليه السلام – نقل شده است : « نگوييد رمضان ؛ بلكه بگويد ماه رمضان و احترام آن را رعايت كنيد » . امام باقر –عليه السلام – فرمودند :« نگويد « اين رمضان» و « رمضان آمد » يا « رمضان رفت » زيرا « رمضان » نامي از نام هاي خداوند است كه نمي آيد و نمي رود . رفتن و آمدن ، ويژگي هاي موجود زايل شدني است».

     پس در حقيقت « رمضان » نامي از نام هاي خداوند است و ماه رمضان ، ماه الهي است . به همين تعبير از پيامبر گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله و سلم –در خطبه ي شعبانيه وارد شده است: « ايها الناس قد اقبل  اليكم شهر الله » ؛« اي مردم! همانا ماه خدا به شمه روي آورده است ». 

2-    در روايات متعدد، ماه رمضان اول سال معرفي شده ؛چنان كه امام صادق – عليه السلام – فرموده اند : «اول سال ماه رمضان است » و به اين دليل اگر اين ماه سالم باشد ، همه سال درست و سالم خواهد بود .فروردين اول سال ، بر اساس اعتدال طبيعت و مناسب براي كشاورزي است و ماه محرم ،اول  سال در ماه هاي قمري است . اما براي ساكنان و كساني كه به دنبال خودسازي هستند ، ماه رمضان اول سال است . در ماه هاي رجب و شعبان ، بايست حساب سالشان را صاف و پاك كنند و با پاكي به ميهماني خداوند گام نهند.